Spring naar inhoud

Langs de Vecht en forten naar Weesp

Onverhard pad (deels)

Beoordeel deze route

Je loopt terug langs de Vecht, volgens velen de mooiste rivier van Nederland. Ook kom je langs liefst drie forten van de Stelling van Amsterdam. Allemaal te bewonderen op een heerlijk ommetje rond het mooie Weesp.

Tekst en foto’s Joop Duijs

Ommetje april 2020 // 1.jpg (84 K)

Fort Uitermeer beschermde de toegangswegen naar Amsterdam.

Sinds het coronavirus ook ons land in zijn greep heeft gekregen, ziet de wereld er binnen een paar weken compleet anders uit. Ondanks dat iedereen inmiddels wel weet wat je moet doen om te proberen besmetting te voorkomen, zou ik toch nog graag een tip willen toevoegen: Leef niet in angst, mijd drukke plekken, ga wandelen en trek lekker de stille, schone natuur in. Waar het lentezonnetje schijnt, de wind door je haren waait, de weidevogels weer zijn teruggekeerd en je je lichaam kunt sterken tegen vervelende ziektes.

Reis naar Weesp bijvoorbeeld, waar je bij Fort Uitermeer een mooi rondje kunt starten dat nog eens twee andere forten passeert: Fort bij Hinderdam en Fort Ossenmarkt. Ze zijn alle drie onderdeel van de Stelling van Amsterdam, dat sinds 1996 op de lijst van de UNESCO werelderfgoedlijst staat. Men hoopt dat dit jaar de Nieuwe Hollandse Waterlinie als uitbreiding van de Stelling aan die eervolle lijst wordt toegevoegd. Ze zijn twee van de tien waterlinies die tussen 1583 en 1945 werden aangelegd.

image

Ondanks de corona crisis gaat de natuur gewoon zijn gang.

Een typisch staaltje Hollands Glorie op het gebied van watermanagement, landschapsplanning en militaire architectuur die werd gebruikt om vijandelijke aanvallen af te slaan. Door het laaggelegen land ongeveer een halve meter onder water te zetten werd het de vijand onmogelijk gemaakt door het water te waden en was het net te ondiep voor boten om zo de grote steden te bereiken.

image

De Vecht is volgens velen de mooiste rivier van Nederland.

De verdedigingslinies waren versterkt met forten, bunkers en vestingen van waaruit de vijand onder vuur kon worden genomen. Door de komst van vliegtuigen werden de waterlinies voor militaire doeleinden overbodig. De forten werden na de Tweede Wereldoorlog daarom alleen nog gebruikt als wapen- en munitie opslag en opleidingscentrum voor de Bescherming Bevolking (BB), maar na beëindiging van de Koude Oorlog dreigde verval van de forten en vestingen.

image

Via een grasdijk wandel je naar Weesp.

Zo’n twintig jaar geleden startte de overheid daarom het Nationaal Project Nieuwe Hollandse Waterlinie. Gemeenten, provincies, waterschappen en organisaties als Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer staken de koppen bij elkaar om geld te verzamelen voor restauratie en herbestemming, maar ook particuliere ondernemers roken hun kans. Dat leidde ertoe dat de forten inmiddels worden gebruikt voor de meest uiteenlopende zaken. Van B&B’s tot restaurants, wellness, wijn- en bierkelders, escaperooms, proeflokalen, bierbrouwerijen, ateliers, kantoren en bijzondere musea.

image

De jachthaven van Weesp.

Een daarvan is Fort Uitermeer, in 1589 als schans aangelegd om Weesp te verdedigen en in 1673 tot fort verstevigd. In 1913 werd het fort toegevoegd aan de Stelling van Amsterdam om de twee belangrijke toegangswegen naar Amsterdam, de spoorlijn Amsterdam-Amersfoort en de naastgelegen vaart te verdedigen. Sinds 22 april 2009 is het fort in beheer bij de Stichting Uiteraard Uitermeer.

image

Weesp heeft meer dan 200 rijksmonumenten.

Vanaf het fort wandelen we naar de nabijgelegen Vecht, volgens velen de mooiste rivier van ons land. We slingeren met de rivier mee over een dijk (Klompweg), waarlangs niet alleen fraaie huizen en boerderijen liggen, maar ook talloze woonboten.

En corona of niet, de natuur gaat zoals altijd gewoon zijn gang.

image

Fort Ossenmarkt in Weesp.

De knoppen staan op uitbarsten, de vogels zijn druk in de weer en in het water zien we een paartje futen elkaar het hof maken. Bij de boerderij tegenover Fort bij Hinderdam, gelegen op een eiland in de Vecht, slaan we af. Daarna gaan we via een graspad, waar duidelijk te merken is dat we een natte winter achter de rug hebben, over de denkbeeldige grens van Utrecht en Noord-Holland richting Weesp baggeren. Trek goede, waterdichte schoenen aan als het heeft geregend!

image

Roeiers op de Vecht

Als we even stilstaan, horen we overal de geluiden van de teruggekeerde weidevogels, terwijl de grasdijk zelf geheel is ‘omgeploegd’ door mollen. Na zo’n anderhalve kilometer komen we terug op het droge en pikken een asfaltweg op die ons naar Weesp voert. De inmiddels door forensen uit vooral Amsterdam bewoonde vestingstad (sinds 1355) zal in 2022 zijn zelfstandigheid verliezen en fuseren met onze hoofdstad.

image

Onderweg veel te vroeg geboren ganzenkuikens.

Weesp heeft een rijk verleden omdat het lang tientallen bierbrouwerijen, jeneverstokerijen en cacaofabrieken bezat. De stad werd in 1787 tijdens de Patriottentijd door de Pruisen belegerd, maar de aanval kon worden afgeslagen doordat de Pruisische kanonnen vastliepen in de modder. Nadat ook de sluizen van de waterlinie werden opengezet, waardoor het land onder water kwam te staan, trok de vijand zich met hangende pootjes terug. Fort Ossenmarkt, dat we bereiken via het Molenpad met leuke oude houten huizen, werd pas in 1861 opgeleverd en speelde toen dus nog geen rol. Het door een gracht omringde fort is zelfs nooit belegerd en nu vooral in gebruik als cultureel centrum.

image

Deze tractor mag zo van zijn oude dag genieten.

Weesp is een schitterend stadje met ruim tweehonderd rijksmonumenten, een fraai stadhuis, twee majestueuze kerken, drie mooie molens en een drukbezochte jachthaven. Daar pikken we de Vecht weer op, waar druk wordt geroeid. Onderweg terug maken we een praatje met een hobbyboer die de kuikens van een van zijn ganzen voert.

image

Je kunt ook in Weesp dit ommetje beginnen en eindigen.

“Ze zijn eigenlijk te vroeg geboren, want de haan doet gewoon waar ie zin in heeft”, vertelt hij grijnzend terwijl hij ons een kalf wijst dat binnenkort weer teruggaat naar de boerderij-buren. “Het beestje had een wat valse start, maar wij hebben haar verzorgd en er weer bovenop gekregen.” Weer zo’n goed advies in deze door corona geteisterde tijden: goed voor elkaar zorgen, positief blijven, dan komt uiteindelijk alles weer goed.

11,5 km. 85% verhard. Honden niet toegestaan. Start bij Fort Uitermeer, Uitermeer 5, Weesp. Horeca bij Uit&Meer (paviljoen bij Fort Uitermeer) en Eeterij de Schalkse in Weesp.
U start bij 73 en wandelt via 72-71-56-67-68-69-65-66-63-64-76-75-74 terug naar 73 (de gehele route is met groene pijlen gemarkeerd).
Omdat de route nog niet geheel klaar is, is het raadzaam het kaartje vanaf de website te printen. Vanaf de start loopt u met het Fort Uitermeer in de rug naar rechts terug naar de rotonde, waarna u al na een paar meter de groene pijlen oppikt. Bij twijfel kunt u de bordjes Aetsveldroute volgen.

Informatie: www.forten.nl

  • QR codeOm deze route in de app te zetten: scan vanuit de app de QR code of voer het routenummer 96004 in.
  • 11.66 km
  • Gesloten routeGesloten route
  • Binnenkort gesloten routeBinnenkort gesloten route
  • MeldingenMeldingen
  • KeuzepuntKeuzepunt
  • Startpunt met informatiebordStartpunt
  • EenrichtingstrajectEenrichtingstraject
Startpunt Fort Uitermeer

Naar
Startpunt Fort Uitermeer

Toon aanrijroute
Scroll onderstaande tabel horizontaal om meer te zien
Van Naar Trajectlengte Markering(en) Kenmerken Meldingen

Startpunt fort uitermeer

0.66 km
    0.6 km
      1.98 km
        2.4 km
          1.06 km
          0.08 km
          0.61 km

          Startpunt fort ossenmarkt

          0.07 km

            Startpunt fort ossenmarkt

            0.07 km
              0.12 km
                3.44 km
                  0.2 km
                    0.08 km

                      Startpunt fort uitermeer

                      0.29 km